Một số sai lầm trong quan điểm nuôi dạy con của các bậc phụ huynh sẽ khiến con cảm thấy áp lực. Vì vậy nên điều chỉnh phương pháp giáo dục phù hợp để giúp các bé có tâm lý thoải mái nhất trong quá trình phát triển. Cha mẹ cần phải dũng cảm và thẳng thắn nhìn nhận mặt trái của các quan điểm dạy con này! Đây cũng chính là quan niệm nuôi con của rất nhiều mẹ Việt.
Các bậc cha mẹ có thể đóng vai trò như là người hỗ trợ, đóng góp ý tưởng cũng như cùng với bé giải quyết các vấn đề chứ không phải làm thay con hay điều phối con làm theo ý mình. Tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi để xem thử mình có mắc phải các quan niệm nuôi con mà bố mẹ nên tránh này không nhé
Mục lục
Quan điểm con phải luôn chia sẻ đồ chơi
Mong muốn con trở thành người hào phóng, hoà nhập cộng đồng, nâng cao kỹ năng xã hội, ba mẹ luôn dạy con phải biết chia sẻ đồ chơi. Tuy nhiên, quan điểm này chỉ thật sự có ý nghĩa khi bé sẵn lòng.
Nếu bé không muốn chia sẻ, hay tôn trọng điều đó. Cũng giống việc chúng ta không muốn cho ai mượn, hay mặc chung váy đầm, son phấn. Vậy nên đừng ép bé phải chia sẻ để làm hài lòng người lớn, để được khen ngợi.
Đặc biệt với các bé dưới 3 tuổi, các khái niệm chia sẻ, cho đi – nhận lại quá phức tạp để chúng hiểu. Hành động ép phải chia sẻ, trong mắt con trẻ được hiểu như sau:
Thứ nhất, mình đang bị lấy đi món đồ yêu thích. Trẻ con không hiểu từ mượn là gì, chỉ biết món đồ đang bị lấy đi một cách vô lý. Thứ hai, chỉ cần bạn ấy khóc là mình bị mất đi đồ chơi. Mình sẽ làm điều tương tự nếu muốn đòi món đồ chơi của bạn khác. Từ đó, hình thành các nhận thức lệch lạc ở trẻ.
Vậy phải làm sao để con tự nguyện chia sẻ? Cha mẹ có thể thực hành theo các cách sau: Thường xuyên tổ chức các trò chơi từ 2 người trở lên để con cảm nhận được niềm vui khi cùng chơi chung.
Nếu con không muốn chia sẻ món đồ đang chơi, hãy hỏi ý con giữa 2 món đồ khác mà con không còn chơi nữa, con muốn cho bạn mượn cái nào. Khi con chịu chia sẻ thì mới thật lòng khen ngợi. Không đánh giá con “ích kỷ” khi con không chia sẻ.
Gượng ép trẻ nói lời xin lỗi
Cũng giống như chia sẻ, đừng gượng ép con nói lời xin lỗi. Khi con cảm nhận được nhờ lời xin lỗi mà tình cảm với ba mẹ, với bạn bè sẽ trở nên dễ chịu và hạnh phúc hơn, con sẽ nói một cách chân thành và tự nhiên hơn. Cũng nhờ vậy mà con sẽ sửa đổi để không lặp lại sai lầm lần nữa.
Khi ép bé nói lời xin lỗi để khẳng định bé làm sai, để hạ bệ cái tôi của bé, chứng minh sự uy quyền của ba mẹ, sẽ dẫn 2 tình huống đều không có kết quả tốt:
Bé sinh ra hậm hực, không phục trong lòng, lâu ngày không được giải tỏa sẽ tỏ ra ngỗ nghịch. Hoặc về sau mọi việc lớn nhỏ đều tùy tiện nói lời xin lỗi. Nhưng trong lòng lại dửng dưng không nhận ra lỗi lầm. Lúc này lời xin lỗi đã bị biến tướng, trở thành công cụ để bé lấp liếm nhanh chóng cho qua chuyện.
Khi bé còn quá nhỏ, đừng nhất thiết phải nói lời xin lỗi. Trước tiên trẻ phải hiểu ra hành vi đó là sai, sai ở chỗ nào, hậu quả của nó. Lúc đó tâm hồn trong sáng của bé đã rất áy náy, và tự buồn trong lòng, không cần ai phải nói thêm. Vì vậy đừng chì chiết, trách móc và ép buộc con nói Xin lỗi. Hãy tạo điều kiện để con tự nguyện nói, thể hiện tấm lòng của con.
Quan điểm trẻ phải nhẫn nhịn và không được phản kháng
Khi một đứa trẻ bị bắt nạt và muốn “lấy lại công bằng”. Nhiều cha mẹ hướng con tới cái thiện sẽ gợi ý con nên bỏ qua và đừng đối đầu. Dĩ hoà vi quý, nhẫn nhịn vừa đủ là đức tính tốt. Nhưng chịu đựng, không dám phản kháng, không dám nêu ra chính kiến thì là hèn nhát. Cần giúp con phân biệt được đúng sai, không nhân nhượng mù quáng, không âm thầm chịu đựng, không sợ hãi khi bị hù doạ.
Nếu con muốn đòi lại công bằng. Chỉ cần điều con làm không trái đạo đức, không bạo lực hay phản cảm. Thì dù cho có mếch lòng người khác, cũng hãy để con được phản kháng, bảo vệ bản thân, nêu lên chính kiến. Đó cũng điểm xuất phát để con học cách tự bảo vệ, thương yêu và trân trọng bản thân mình.
Không cho phép con phê bình cô giáo, người lớn, không lắng nghe ý kiến của con. Dù bạn có cho phép bé nói ra hay không, thì mọi sự phê bình đều đã và đang diễn ra trong đầu bé. Vậy nên thay vì cấm đoán, hãy lắng nghe xem bé đang nghĩ gì.
Ví dụ khi nhận thấy cô giáo của con đúng là vô lý, làm sai. Một số ba mẹ biết vậy nhưng vẫn tặc lưỡi nói với con. Cô làm vậy là đúng rồi, tìm lý do biện minh cho cô. Để trẻ có sự kính trọng, phép tắc trên dưới cho phù hợp. Hoặc ngược lại, một số ba mẹ khác hùa theo con để con đỡ tủi thân, chê bai thậm tệ cô.
Cha mẹ tự đưa ra quyết định thay con
Hiệp hội tâm lý Mỹ khi nghiên cứu về phong cách của nhiều cha mẹ đã cho rằng họ có xu hướng tự quyết thay con. Liên tục nhắc nhở và chỉ đạo con phải làm gì và cần làm gì. Đây có lẽ là tâm lý chung của nhiều bậc cha mẹ. Hậu quả là trẻ sẽ không học cách quản lý cảm xúc của mình, trẻ không có không gian để phát triển.
Việc nuôi dạy con cái như vậy sẽ chỉ khiến trẻ gặp vấn đề khó thích nghi xã hội, kết bạn và kiểm soát hành vi. Khi lấy việc khen hay chê để ép bé làm điều bé không muốn. Bé sẽ chia sẻ một cách giả tạo để lấy lòng. Điều này không đem lại lợi ích gì trong việc giúp bé hiểu ý nghĩa của sự chia sẻ, giúp đỡ, đoàn kết.
Khi nhận thấy trẻ có biểu hiện như trên, cha mẹ cần nhìn nhận lại phương pháp của mình. Nếu con có khả năng tự xử lý tình huống mà không cần sự can thiệp của người lớn. Hãy để trẻ có cơ hội được thực hiện và tự quyết định. Cha mẹ có thể đóng vai trò là người hỗ trợ, đóng góp ý tưởng. Cùng bé giải quyết vấn đề chứ không phải làm thay con và điều phối con làm theo ý mình.
