Khi trưởng thành, những đứa trẻ có nhiều nguy cơ béo phì, mắc các bệnh mãn tính không lây và một số hội chứng chuyển hóa. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng có tới 30% trẻ thừa cân khi lớn lên và trưởng thành sẽ bị béo phì. Trẻ thừa cân, béo phì thường tự ti về ngoại hình của mình, ngoài ra, thừa cân cũng rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Vì vậy, việc điều chỉnh chế độ ăn uống để giúp trẻ phát triển thể lực tốt hơn, phòng tránh các bệnh mãn tính sau này là vô cùng cần thiết.
Việc điều trị béo phì ở trẻ em sẽ khác với người lớn, ngoài việc chú trong phòng chống trong việc tăng cân thì còn cần cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, để giúp cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, đặc biệt là các vi chất dinh dưỡng: canxi, sắt, kẽm,… Tình trạng thừa cân béo phì ở trẻ em có thể dẫn đến nhiều hậu quả xấu cho sức khỏe như tiểu đường tuýp 2, rối loạn mỡ máu và cao huyết áp. Trẻ bị béo phì thừa cân thì cần có chế độ ăn cân đối, hợp lý và đa dạng. Tăng cường trong việc ăn uống như ăn nhiều cá, hải sản và rau xanh. Để biết chi tiết về chế độ dinh dưỡng cho trẻ thì hãy cùng chúng tôi tìm hiểu dưới bài viết này nhé!
Mục lục
Béo phì có thể gây nhiều biến chứng cho trẻ sau này
Trẻ thừa cân, béo phì thường có chỉ số thông minh thấp hơn trẻ có cân nặng bình thường. Béo phì ở trẻ em nếu không phòng và điều trị sớm sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Béo phì ngày càng phổ biến trong cuộc sống hiện đại, gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho cơ thể. Bên cạnh việc tập luyện, thể dục thể thao hàng ngày. Thì một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị và dự phòng béo phì.
Tại sao trẻ bị thừa cân, béo phì?
Thừa cân là tình trạng cân nặng cơ thể quá mức so với cân nặng chuẩn tương ứng với chiều cao. Béo phì là một tình trạng tăng cân không do phát triển cơ bắp mà do tích tụ quá nhiều mỡ trong cơ thể.
Trẻ bị thừa cân, béo phì do ăn quá nhiều năng lượng: chất ngọt, chất béo, tinh bột, ăn nhiều đồ xào rán, thức ăn chế biến sẵn….; có thói quen ăn uống không tốt như ăn nhanh, không nhai kỹ thức ăn, ăn nhiều, hay ăn vặt, ăn vào bữa tối muộn, ăn nhiều vào bữa tối, không ăn rau xanh, không ăn bữa sáng…; ít vận động, tập thể dục thể thao, thường xuyên xem tivi, điện thoại, chơi điện tử, đọc truyện…; ngủ đêm ít, ngủ ngày nhiều…
Tác hại của béo phì
Bệnh béo phì làm cơ thể mất cân đối, nặng nề, chậm chạp, đi lại khó khăn. Trẻ dễ mắc bệnh trầm cảm, tự ti, khó hòa nhập cộng đồng… Người béo phì thường đi kèm với cholesterol cao, gây xơ hóa lòng mạch máu; dẫn đến tăng huyết áp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim. Ở người béo phì tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi nuôi cơ thể và lâu dài gây quá tải cho tim do đó ở người béo phì dễ mắc các bệnh về tim mạch.
Người bệnh béo phì cũng dễ mắc bệnh tiểu đường, các bệnh về đường tiêu hóa: gan thoái hóa, rối loạn chuyển hóa mỡ sinh ra sỏi mật. Người béo phì thường bị rối loạn nhịp thở, ngáy, khó thở khi gắng sức; ngừng thở khi ngủ, béo phì càng nặng rối loạn nhịp thở càng nhiều. Người thừa cân, béo phì dễ bị thoái hóa khớp, loãng xương, cong xương đùi. Đau nhức triền miên do trọng lượng cơ thể gây áp lực lên xương khớp, dễ mắc bệnh gút….
Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh béo phì
Điều chỉnh chế độ ăn uống kết hợp các hoạt động thể lực là cách điều trị béo phì tốt nhất. Nên ăn theo thực đơn dinh dưỡng của bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng. Ăn thịt nạc, cá, thịt da cầm bỏ da, tôm, đậu phụ… Nếu uống sữa nên uống sữa không đường. Trẻ lớn nên uống sữa gầy (sữa bột tách bơ), không nên uống sữa đặc có đường. Bữa sáng nên ăn nhiều để tránh trẻ ăn vặt ở trường, giảm ăn về chiều và tối.
Nên ăn nhiều rau xanh, quả chín ít ngọt. Giảm bớt gạo thay bằng khoai, ngô là những thực phẩm cơ bản giàu chất xơ. Khi chế biến thức ăn hạn chế các món xào, rán, nên ăn các món luộc, hấp. Nên ăn đều đặn, không bỏ bữa, không để trẻ quá đói. Vì nếu quá đói trẻ sẽ ăn nhiều các bữa sau sẽ gây tích lũy mỡ nhanh hơn. Nhai kỹ và chậm khi ăn. Kết hợp khẩu phần ăn ít chất béo, uống nhiều nước lọc và ăn vừa đủ không quá no.
Bên cạnh việc cải thiện chế độ dinh dưỡng thì các hoạt động thể lực;cũng là một trong những yếu tố góp phần giảm cân và hạn chế thừa cân, béo phì. Cần khuyến khích, tạo điều kiện cho trẻ tham gia các trò chơi vận động như nhảy dây, đá bóng, cầu lông, bơi lội, đi bộ, leo cầu thang… Khuyến khích trẻ đi bộ hoặc đi xe đạp đến trường thay vì đưa đón, làm việc nhà như dọn dẹp, lau chùi nhà cửa… Không cho trẻ xem tivi quá nhiều, cũng không nên bắt trẻ ngồi học nhiều.
Những điều nên tránh
Không uống các loại nước ngọt có gas. Hạn chế các loại bánh kẹo ngọt; kem, mứt, chocolate, sữa đặc có đường… Không dự trữ các loại thức ăn giàu năng lượng bơ, phomat, bánh kẹo, nước ngọt trong nhà… Không ăn vào lúc tối trước khi đi ngủ. Lưu ý: Trẻ dưới 12 tuổi không dùng thuốc giảm béo.
Dự phòng béo phì ở trẻ
Đối với trẻ nhỏ chủ yếu nuôi bằng sữa mẹ; bú sữa mẹ ít có nguy cơ béo phì hơn sữa bò. Cho trẻ ăn bổ sung hợp lý, nên tạo cho trẻ thói quen ăn rau từ nhỏ; không cho trẻ ăn quả ngọt, uống nước ngọt… Đối với trẻ lớn giáo dục cho trẻ lối sống lành mạnh, ăn uống hợp lý; năng vận động, luyện tập thể dục, thể thao. Thường xuyên theo dõi cân nặng và chiều cao của trẻ để có thể can thiệp kịp thời, tránh béo phì.
